Toplumun Taşıyıcıları Tablosu: Alman Faşizmine Sanat Yoluyla Eleştiri

Toplumun Taşıyıcıları, Alman asıllı Amerikalı sanatçı George Grosz tarafından savaş karşıtı kültürel ve sanatsal bir akım olan dadaizme bağlı olarak 1926 yılında yapılmıştır. 

Bu tabloda sanatçı faşizmi destekleyen Alman elit sınıfını alaycı bir şekilde portreleştirmiştir. Eserde sanatçı, toplumu kontrol edenlerin canlı, tuhaf ve kabus gibi korkunç karikatüristik portlerini yansıtıyor. Potrelere göz atıldığında siyasetçi, iş adamları, din adamı ve askerler görülüyor. Bunlara bakıldığında insanları önemsemeyen, bencil, kötü karakterli ve korkunç düşüncelere sahip oldukları anlaşılıyor. Sanatçı bu kişileri adeta birer şeytan olarak bize gösteriyor. 

                                  (Youtube kanalımdan da konunun videosunu izleyebilirsiniz.)

Esere baktığımızda dört temel karakterin öne çıktığı görülür. Bunları daha yakından incelediğimizde şu yorumları yapmak mümkündür. 

Önde bir elinde bira diğer elinde kılıç tutan bir aristokrat görünüyor.  Dikkatli bakıldığında bu karakterde başka ayrıntılarda dikkat çekiyor. Sol yanağında düellodan kalma bir yara izi var. Kravatında bulunan Nazi Partisinin sembolü olan gamalı haç bu kişinin siyasi görüşünü ele veriyor. Sol gözünde tek gözlük var ve bu gözlük mat durumda. Bu durum bu kişinin görmekte zorluk çektiğini gösteriyor. Sanatçının burada bu kişinin gelecekte olacak kötü durumları göremeyecek kadar kör olan, ileri görüşlülükten yoksun olan dönemin Almanya'sındaki Nazi Partsini destekleyen iş adamlarına gönderme yaptığı anlaşılmakta. Bu figürün kafatasının açık olduğu ve savaş atının oradan yükseldiği görülüyor. Bu durum da bu kişinin savaş yanlısı olduğunun işareti olarak yorumlanabilir. 

Sol tarafta sağ elinde kalemi, sol kolunun altında sıkı sıkıya tuttuğu gazetelerle bir diğer figür yer alıyor. Elindeki kalem bu figürün bir gazeteci olduğunu gösteriyor. Elinde tuttuğu kanlı palmiye dalından damlayan kanlar gazetelere bulaşmış. Kafasına ise şapka gibi bir fincan giydirilmiş. Bu durum zeka yoksunluğunun göstergesi. Burada gazetecilerin kendi düşüncelerine göre hareket etmediklerini ve başkalarının onları yönlendirmesiyle yazılarını yazdıklarını ve kaosa destek olduklarını gösteriyor. Gazetelere damlayan kan bu olaylarda onların da suçu olduğunu temsil ediyor. 

Ana figürün arkasında sağ tarafta ise elinde Almanya bayrağı sallayan bir sosyal demokrat görülüyor. Bu figürün dönemin Almanya Başkanı  Friedrich Ebert olduğu sanılıyor. Üzerindeki broşürde "Sosyalizm çalışmalı" yazıyor. Bu figürün de kafatası açık ve içinden buharlaşan gübre çıkıyor. Bu durum kötü düşüncelerin kaynağından etrafa dağıldığını gösteriyor. Sanatçının sosyalizme bir eleştirisi olarak da görülebilir. 

Arkada solda ellerini uzatmış vaaz vererek böbürlenen bir Nazi din adamı yer almakta. Bu kişi insanlara barışı öğütlemesi gerekirken arkasındaki askerlerin cinayetlerine sırtını dönmüş ve görmezden gelmekte. 

Eserin en arka sahnesinde ise Alman askerler yer alıyor. Bir elinde kılıç bir elinde tabanca ile son derece kararlı bir asker önde yer alıyor. Kılıcındaki kanlar verdiği zararın işareti gibi. En arka solda pencereden gelen alevler şehrin alevlere teslim olduğunu gösteriyor. Aslında bu alevler Almanya'nın içinde bulunduğu kaosu anlatmaya çalışıyor. 

Aslında arka planda yer alan askerler akılsın yöneticilerin asker kökenli olduğunu gösteriyor. Bu eserde Grosz bize, gazetecilerin ve din adamlarının ahlaki ilkelerden ve dürüstlükten uzak insanlar olduğunu da anlatmaya çalışıyor. George Grosz, dönemin Almanya'sını  bir sanatçının bakış açısıyla bize gösterirken aynı zamanda da sanatın nasıl bir eleştiri silahına dönüşebileceğinin de en güzel örneklerinden birini gözler önüne seriyor... 

                    (Youtube videomu da izleyerek abone olup destek olabilirsiniz. Teşekkürler.)

(Takip edebilir, paylaşabilirsiniz.)