Küresel kent denilen kavram ulusallığı aşmış kentler için kullanılmakta. Bu tür kentler küresel sistemin bir parçası konumundalar. Küresel kent gücünü dünya ticaretinin ve iletişimin merkezi, bankacılık ve finasta lider olma gibi konumundan almakta ve küresel faaliyet gösteren idari örgütlerle küresel şirketlerin dikkatini çekmektedir. Hatta bu şehirler öylesine popülerdir ki başına bulunduğu devletin adını eklemenize bile gerek kalmadan herkes tarafından bilinirler.
Dünya kentleri arasındaki ilişkiyi merak eden bir grup bilim insanı (Küresellerşme ve Dünya Kentleri Çalışma Grubu ve Ağı diye afilli bir isimleri var.) oturmuşlar ve biz bu dünya kentlerini bir sınıflandırmaya tabi tutalım demişler. 1999 yılında yaptıkları araştırmada dünya üzerinde önde gelen 122 kenti dört ayrı hizmet sektöründeki durumuna göre sıralamışlar. Bu dört kritere yani “Muhasebe, Hukuk, Reklamcılık ve Bankacılık- Finans” sektörlerindeki rekabet gücüne göre sınıflandırma yapılmış. Alfa, beta ve gama olmak üzere üç sınıflandırma oluşturulmuş ve 55 kent bu listeye dahil edilmiş. Diğerleri de umutsuz olmasın diye bir de dördüncü kategori yapılarak dünya kenti olma yolundaki merkezler diye isimlendirilmiş.
Bu listeye göre 10 Alfa kenti: Londra, Paris, New York, Tokyo (özellikle bu dördü dünyanın lider kentleri olarak belirlenmiş), Şikago, Franfurt, Hong Kong, Los Angeles, Milan, Singapur.
10 Beta kenti ise: San Fransisco, Sidney, Toronto, Zürih, Brüksel, Madrid, Mexico, Sau Paulo, Moskova, Seul.
Merak ediyorsunuz doğal olarak nasıl yani İstanbul yok mu listede diye… Var ama üçüncü grubun sonlarında… İstanbul’un da bulunduğu 30 Gama kentinden birkaç tanesi ise şöyle: Amsterdam, Prag….Pekin, Roma…. Barselona ve nihayet İstanbul….
Bu sınıflandırmayı yapan araştırmacılara göre İstanbul kendisine ancak üçüncü kuşak kentler arasında yer bulabilmiştir. Gama kentleri içinde 30.sıradayken alfa, beta, gama sıralamasında ise 50. sırada yer almaktadır. İstanbul dışındaki hiçbir kentimiz bu sıralamaya girememesinin yanında gelecekte de bu listeye dahil olma umudu vermemektedir. İstanbul ise yukarıda saydığımız dört kriterden reklamcılık sektöründe 20. sırada yer alarak beta şehri olurken, bankacılık sektöründe 42. hukuki hizmetlerde 52. sırada yer alırken muhasebecilik hizmetlerinde ise listeye girmeyi başaramamıştır.
Kaynakça:
Beaverstock, J. V., & Taylor, P. J., & Smith, R. G. (1999). A Roster of World Cities. Cities, 16(6), 445 – 458.
Çadırcı, H. (2006). Küresel Kentler ve İstanbul’un Küreselleşmesi. Marmara Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder