Taşkınbilgist: Sapir – Whorf Hipotezi

11 Ocak 2018 Perşembe

Sapir – Whorf Hipotezi



Sapir – Whorf  hipotezi Konuştuğunuz dilin yapısına göre karakteriniz ve dünya görüşünüz de şekillenir üzerine kurulmuştur. Burada vurgulanan dilin dünyayı nasıl algıladığımızı belirlediğidir. Konuştuğumuz dilin kelimeleri ve gramer olarak sırası bizim dünya görüşümüzü etkilemektedir.


Sapir – Whorf hipotezinin sahibi Whorf, Amerikan yerlilerinin dillerini incelemeye karar verir. Hopi dilini incelerken bu dilde zamanı belirten bir kelime ya da yapı olmadığını fark eder. Whorf, buradan hareketle Hopi dilini konuşan bir insanın zaman algısı ile zamanı ifade eden kelime ve yapının olduğu bir dili konuşan insanın zaman algısından farklı olduğunu ileri sürer.


Alfabelerin yazılış şekli de Sapir – Whorf Hipotezine göre düşüncelerimiz üzerinde etkiye sahip.
Örneğin; Latin alfabesinin soldan sağa, Arap alfabesinin sağdan sola, Çincenin yukarıdan aşağıya doğru yazılması düşüncelerimizin yapısını değiştiriyor. Bununla ilgili bir örnek ise kulağa sert gelen Rusçayı akıcı bir şekilde öğrendikten sonra o dili konuşurken daha öfkeli hissettiğini söyleyenlerin olmasıdır. Böyle bir durumda şu soru akla gelebilir. Peki, birden fazla dil bilenlerde durum nasıl işleyecek? Buna verilen cevap ise şu şekildedir: o an hangi dili konuşuyorsanız, karakteriniz de ona göre değişecektir.  


Sapir – Whorf Hipotezi ilgili önemli bir nokta da dillerdeki kelime sayısıdır.
Bazı kültürlerde bir kavramı ifade etmekte tek bir kelime kullanırken, bazı kültürlerde aynı kavram onlarca kelime ile ifade edilebilmektedir. Örneğin; Türkçede kar için kullanabileceğimiz kelime sayısı birkaçı geçmezken Eskimolarda kar için kullanılabilecek onlarca kelime vardır. Benzer şekilde Türkçede deve için bir veya birkaç kelime kullanılabilirken develerin hala yoğun olarak kullanıldığı Arap coğrafyasında develer için kullanılan onlarca kelime olması gibi. Dohtraki dilinde teşekkür ederim ifadesine karşılık gelen bir kelimenin olmaması da bu teorinin beslendiği pınarlardandır. 

Burada asıl nokta dilin insanların karakteri üzerinde etkili olması ve onların dünyaya bakışını ve düşüncelerini belirlemesidir.
Ancak Sapir – Whorf hipotezi, bir hipotez olmaktan ileri gidememiştir.


(Beğendiyseniz paylaş butonundan arkadaşlarınızla paylaşarak daha çok kişinin bilgilenmesine katkı sağlayabilirsiniz.Bu konuyla ilgili duygu, düşünce ve sorularınızı altta yorumlar kısmına yazabilirsiniz.) 

1 yorum: