CORONAVİRÜS NEDİR? ÇİN'DE SON DURUM NE? TÜRKİYE'YE GELDİ Mİ?

2019 Aralık ayı sonlarında, Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs, hem Çin’de hem de Dünya genelinde tedirginlik yarattı. Tüm karantina çalışmalarına rağmen hızla yayılan virüs, Çin dışında da kendini göstermeye başladı.
Avrupa Salgınları Önleme ve Kontrol Altına Alma merkezi, 2 Şubat 2020 verilerine göre içinde Çin, ABD, Hindistan, Japonya, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Almanya, Finlandiya, İtalya gibi ülkelerin de bulunduğu 25 ülkede, 11.955 koronavirüs vakasına rastlandı ve 259 kişi de bu virüsten dolayı hayatını kaybetti. Bu vakaların, 11.818 Çin’de görülmüş durumda. Virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin de tamamı şu an itibariyle Çin’dedir.

Bugün, yani 2 Şubat 2020 tarihi itibariyle, Türkiye’de bu virüse ilişkin bir vaka bulunmuyor. Özellikle iki gün önce sosyal medyada gündem olan, Çapa Tıp Fakültesinde 6 yaşında bir Çin’li çocukta bu virüsün görüldüğü ve bir katın acil karantinaya alındığı gündem oldu. Ancak Sağlık Bakanı tarafından yapılan son açıklamaya göre, söz konusu çocuğun normal mevsimsel gribe yakalandığı ve yanlışlıkla koronavirüs teşhisi konulduğu açıklandı. Koronavirüs konusunda sağlık bakanlığı harekete geçerek, sağlık çalışanları için bir rehber yayınladı. Burada sağlık çalışanlarının almaları gereken önlemler sıralandı. Ülke genelinde 25 hastane, eğer herhangi bir koronavirüs şüphesi görülürse gönderilicek referans hastane olarak belirlendi.

coronavirüs yapısı

Peki, Koronavirüs nedir? Nasıl ortaya çıktı? Nasıl Bulaşıyor ve kişisel olarak nasıl önlemler alabiliriz?

Yeni virüs, Çin’in Vuhan kentinde 12 Aralık 2019’da ilk kez görüldü. Vuhan Belediyesi Sağlık Komisyonu, yaptığı incelemeler sonucunda 27 kişide daha bu gizemli hastalığın görüldüğünü tespit etti. Ardından bu kişilerin ortak noktalarının, Vuhan’daki Huanan Deniz Ürünleri Pazarı olduğunu belirledi ve bu pazarı kapattı.

Bilim insanları, bu yeni tip virüs üzerine adeta zamanla yarıştılar ve 2002 yılında ortaya çıkan SARS virüsüyle yeni virüsün genetik dizilimlerinin, %75 oranında benzediği keşfedildi. Bu sonuç, bu yeni virüsün, koronavirüs ailesinden olduğunu gösteriyordu. Bu virüs ailesi, taça benzediğinden latince taç anlamına gelen korona ismiyle adlandırılıyor.

Peki, virüsün kaynağı nedir ve nasıl bulaşıyor?

Virüsün kaynağı kesin olarak bilinmiyor. Ancak daha önce ortaya çıkan SARS virüsünün nedeni yarasalardı. Yarasalardan insanlara geçmişti. Yeni virüsün ise yüksek ihtimalle yılandan kaynaklı olduğu düşünülüyordu. Ancak son bilimsel çalışmalar, koronavirüsün de yarasalardan kaynaklı olduğu şüphesini ortaya çıkardı. Yeni virüsün gen diziliminin, yarasalardaki koronavirüs gen dizilimiyle, %96 benzerlik gösterdiği belirlendi. Bu tür virüsler, nadiren de olsa hayvanlardan insanlara geçebiliyor. Daha sonra ise insandan insana geçiyor.

Koronavirüs, insanların solunum yollarını etkiliyor. Başlangıçta normal bir griple aynı belirtileri gösteriyor. İlk belirti yüksek ateşle ortaya çıkıyor. Bu yüksek ateşi kuru öksürük takip ediyor. Birkaç gün sonra da nefes almada güçlükler ve ishal görülüyor. Koronavirüs, çoğunlukla, akciğerlere yerleşerek burada çoğalmaya başlıyor. Bağışıklık sistemi, bu virüsü, yeni bir virüs olduğundan tanımlayamıyor ve karşı koyamıyor. Bunu takip eden süreçte, zatürre gelişiyor ve solunum sıkıntısı artmaya başlıyor. İlerlemesi halinde solunum yetmezliğinden hastalar kaybediliyor.

Koronavirüsün tespit edilmesi için de, önce kan alınması ve ardında da bu kan üzerinde laboratuvar ortamında çeşitli testlerin yapılması gerekiyor.

Koronavirüs, insanlara çok hızlı bulaşabiliyor. İnsandan insana, hem öksürük yoluyla hem de temasla bulaşıyor olması, vürüsün çok hızlı yayılmasına neden oluyor…

Hastalığın tedavisi var mı?

Koronavirüs için geliştirilmiş bir aşı bulunmuyor. Hastalık yeni orataya çıktığı için, bunun üzerine yoğun çalışmalar devam ediyor. Yeni tür bir salgın olduğundan, önceden belirlenmiş veya kanıtlanmış bir tedavisi de haliyle yok. Aşı geliştirmek ise, öyle kolay bir süreç değil, bunun yaklaşık bir yıl alabileceği söyleniyor. Bu yüzde,n şu an yapılabilecek en önemli adım, yayılma hızını yavaşlatmak. Ancak yapılan çalışmalarda, birkaç hafta içinde 200 000 kişiye bulaşıcaa tahmin ediliyor.

Bireysek olarak Nasıl Önlemler Alabiliriz?

Dünya Sağlık Örgütü, yayınladığı duyuruyla insanların bireysel olarak alabileceği önlemleri şu şekilde duyurdu:

a. Grip, nezle, zatürre vb. hastalığı olan kişilerle yakın temastan kaçınının

b. Özellikle hasta insanlara temas sonrasında, ellerinizi sabunlu suyla sık sık yıkayın

c. Kırsal alanlarda yabani hayvanlarla temastan ve ölü hayvanlarla temastan kaçının.

d. Öksürürken ve hapşırırken ağız ve burnu kapatacak şekilde dirseğinizin iç kısmını kullanın, eğer ellerinizi kullandıysanız hemen yıkayın.

e. Hastanelerde enfeksiyondan korunma yöntemleri özenle uygulayın.

f. Et ürünleri ve yumurtalar iyi pişirerek yiyin. Çünkü sıcakta virüsler yaşayamaz.

g. Canlı hayvan pazarları veya petlerde el hijyeni ve solunum hijyenine dikkat edin.

h. Ellerinizin, gözünüz, ağzınız ve burnunuzla temasını en aza indirin.

i. Hasta hayvanların temas ettiği eşyalara temastan kaçının.

j. Uzakdoğuda olanlar, pastörize olmamış süt, et ve et ürünlerini tüketin.

Koronavirüs, Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıktından sonra, yaklaşık bir ay gibi kısa bir süre içinde, hem Çin’in geneline hem de Dünya’nın çeşitli yerlerine yayıldı. Dünya bu konuda alarma geçmiş durumda. Çoğu ülke Çin’le olan uçak seferlerini iptal etti. Türk Hava Yolları da, Çin’in Pekin, Guangzhou, Şangay ve Xian şehirlerine düzenlediği seferleri 9 Şubat'a kadar durdurduğunu duyurdu.

Çin, ülke genelinde 12 kentte karantina uygulamasına geçti. Burada yaşayan nüfusun yaklaşık 40 milyon civarında olduğu düşünülüyor. Yani Yaklaşık olarak, Türkiye nüfusunun yarısının karantina altına alındığını düşünün. Bunun yanında, salgın sona erinciye kadar ülkede yabani hayvan ticareti yasaklandı. Ayrıca, Çin’de toplu ulaşım durmuş durumda. Hızlı trenler, otobüsler, yollar ve sokaklar boş. İnsanlar zorunlu olmadıkça evlerinden çıkmıyor. Zaten devlet başkanı yaptığı son konuşmada, halktan mecbur kalmadıkça evden çıkmamalarını ve kamusal alanda maske takmalarını istemişti.

Çin genelinde yeni yıl kutlamaları da iptal edildi. Ülke genelindeki festivaller, spor karşılaşmaları da iptal edilmiş durumda. Yetkililer, insanların bir araya toplanmasını sağlayan etkinliklerin de yapılmamasını istedi. Düğünler bunların başında geliyor. Ayrıca cenazelerin de küçük gruplarla uğurlanması, çok kalabalık törenlerin yapılmaması istendi.

Tüm bunların yanında Çin, acil hastaları karantina altına almak için, Vuhan kendinde bir hafta gibi kısa sürede 2 büyük hastaneyapma kararı aldı ve çalışmalara başladı. Bunlardan biri önümüzdeki 3 gün içinde bitirilicek olan 1000 yatak kapasiteli iken, diğeri de Çarşamba’ya kadar bitirilicek 1300 veya 1600 yatak kapasiteli hastanedir.

İnsanlık tarihi incelendiğinde, salgın hastalıkların milyonların hayatını kaybetmesine neden olduğu görülür. Günümüzde tedavileri basit görünen hastalıklar, ilk ortaya çıktıklarında dünya genelinde korku yaratıyordu. Bunun son örneği domuz gribidir. Daha birkaç yıl öncesinde insanlığa korku salan virüs, günümüzde vücutlarımız bağışıklık kazandığından sıradan bir hastalığa dönüştü. Koronavirüs yeni ortaya çıktığından vücudumuz tarafından tanınmıyor ve bu denli etkili olabiliyor. Bu nedenle olabildiğince bireysel temizliğimize dikkat ederek kendimizi koruma altına alalım. En kısa sürede bu yeni virüse karşı yürütülen bilimsel çalışmaların başarılı olması dileğiyle…